16 nisan anayasa değişikliği referandumundan evet çıkarsa ne olacak?

Ülkemiz seçmeni, takvimler 16 Nisan 2017‘yi gösterdiğinde anayasa değişikliği halkoylaması için sandığa gidecek. Bu anayasal güncellemeyi destekleyenler yeni anayasanın Türkiye’ye daha fazla istikrar getireceğini savunurken, muhalefet ‘gücü tek elde, tek adamda toplayan’ yeni rejimin demokratik olmayacağı görüşünde.

Referandumda seçmene “yeni anayasa taslağını” kabul edip etmediği sorulacak. Peki sonuç “evet” çıkarsa Türkiye’de neler değişecek:

• Hali hazırda devletin başı olan cumhurbaşkanı aynı zamanda yürütmenin de başı olacak, yani başbakanın görevini de üstlenecek.
• Başbakan pozisyonu ortadan kalkacak, onun yerini başkan yardımcısı alacak.
• Cumhurbaşkanı kararname hazırlama, olağanüstü hal ilan etme, bakanları ve üst düzey bürokratları atama yetkilerine sahip olacak.
• Cumhurbaşkanlığı seçimi ve genel seçimler 5 yılda bir aynı tarihte düzenlenecek.
• Parlamentonun çoğunluk oyuna dayanarak cumhurbaşkanını soruşturma ve azletme yetkisi olacak. Cumhurbaşkanının yargılanması için meclisin en az üçte ikisinin (401) oyu gerekecek.
• Cumhurbaşkanlığı seçimi ve genel seçimler 5 yılda bir aynı tarihte düzenlenecek.
• Mevcut TBMM’de 550 olan milletvekili sayısı 600’e çıkacak.
• Milletvekili seçilme yeterliliği 25 yaşından 18’e indirilecek.
• TBMM’nin bütçe yapma yetkisi cumhurbaşkanına geçecek. Bütçe cumhurbaşkanı tarafından hazırlanıp meclise sunulacak, meclis bütçeyi ya onaylayacak ya da geri gönderecek.
• Cumhurbaşkanlığı için meclis dışından aday gösterilebilecek. En az yüzde 5 oy almış partiler ve 100 bin seçmen aday önerebilecek.
• Devlet başkanı meclisin çıkardığı yasaları iptal talebi ile Anayasa Mahkemesine götürebilecek.
• Cumhurbaşkanlığı makamının boşalması durumunda yerine yardımcısı vekalet edecek ve 45 gün içinde seçime gidilecek.
• TBMM, cumhurbaşkanlığı seçiminin yenilenmesi talebi için en az 260 milletvekilinin onayına ihtiyaç duyacak.
• Disiplin mahkemeleri dışında askeri mahkemeler kaldırılacak.
• Hâkimler ve Yüksek Savcılar Kurulu’nun ismindeki ‘yüksek’ ibaresi kaldırılacak ve üye sayısı 22’den 13’e düşürülecek.
• Taslağa eklenen geçici madde ile Cumhurbaşkanı Erdoğan aynı zamanda Akp başkanı olabilecek.

12 eylül referandumu

Başbakan Erdoğan: “Benim milletim sizin (CHP-MHP) nerede olduğunuzu biliyor. Abdullah Öcalan’ın idamının nasıl önlendiğini nasıl ertelendiğini çok iyi biliyor. Onun için CHP’ye oy veren kardeşlerimize de söylüyorum. Elinizi vicdanınıza koyunuz, darbe anayasasını ayaklarımızın altına alalım. Milletin anayasasına ‘evet’ diyelim. Kim hangi kötülemeyi yaparsa yapsın bunlar hiç anayasanın içeriğini konuşmuyor ve hep başka şeyler konuşuyorlar. Çünkü darbe anayasasını savunacak imkanları yok. Kürsüye çıkıp anayasa ile ilgili metni konuşmadılar. Şimdi hangi yüzle milletimin karşısına çıkmasa da siz sandığa gidin ‘hayır’ deyin diyor. Ne demek bu millet enayi mi. ‘Evet’ diyerek patlatacağız bu sandığı”

12 Eylül referandumunda hangi maddeler değişecek?

12 Eylül referandumunda değişecek olan maddeler;

• Kadın-erkek eşitliği konusunda alınacak tedbirler;

Anayasanın eşitlik ilkesine aykırı olarak yorumlanamayacak. Çocuklar, yaşlılar ve özürlüler ile harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gaziler için alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı sayılmayacak.

• Kişisel verilerin korunması;

Herkes kendisi ile ilgili kişisel verilerin korunmasını isteme hakkına sahip olacak. Bu hak, kişinin kendisiyle ilgili kişisel veriler hakkında bilgilendirme, bu verilere erişme, bunların düzeltilmesini veya silinmesini talep etme ve amaçları doğrultusunda kullanılıp kullanılmadığını öğrenmeyi de kapsayacak. Kişisel veriler ancak kanunda öngörülen hallerde veya kişinin açık rızası ile işlenebilecek.

• Yurt dışına çıkış yasağı;

Yurt dışına çıkma hürriyeti, ancak suç soruşturması veya kovuşturması nedeniyle ve hakim kararıyla sınırlandırabilecek.

• Çocuk istismarı;

Her çocuk, korunma ve bakımdan yararlanma, yüksek yararına açıkça aykırı olmadıkça ana ve babası ile kişisel ve doğrudan ilişki kurma ve sürdürme hakkına sahip olacak. Devlet, her türlü istismara karşı çocukları koruyucu tedbirleri alacak.

CHP’nin referandum anketi

12 Eylül Anayasa referandumu için geriye sayım başlarken ‘hayır’ kampanyasını bazen günde üç mitingle sürdüren ana muhalefet partisi CHP’nin kurmaylarına ulaşan son araştırmaya göre ‘hayır’ların at başı önde gittiği öğrenildi.

CHP’nin elindeki son referandumaraştırmasına göre; ‘Hayır’ oranı yüzde 51.8olurken, ‘Evet’ oranı ise yüzde 48.2’de kalıyor. Buna göre halktan gerekli desteği alamayan anayasa paketi yürürlüğe giremiyor.

Uluslararası bir araştırma şirketinin 21 Temmuz – 4 Ağustos tarihleri arasında yaptığı araştırmada ‘hayır’ oyları at başı bir biçimde de olsa önde gidiyor. 1.448 kişi ile yapılan araştırmaya göre en yüksek ‘hayır’ oran yüzde 70.8 ile Akdeniz Bölgesi’nde, en yüksek ‘evet’ oranı ise yüzde 76.5 ile Kuzeydoğu Anadolu bölgesinde gerçekleşiyor. Araştırmanın detaylarında öne çıkanlar şöyle:

SEÇMEN ETKİLENDİ: Referandum sürecinin iki ana aktörü, AKP ve CHP,seçmenlerinin büyük çoğunluğunu etkileyebilmiş görünmektedir.Referandumoy tercihleri, mevcut siyasal durumu yansıtmaktadır.

GENÇLER ‘HAYIR’ DİYOR: Referandum için, kadınların yüzde 55.3’ü ‘evet’ derken, erkeklerin yüzde 58.2’si ‘hayır’ demektedir. 18-24 yaş grubunun yüzde 63.0’ünün ‘hayır’ demesi, özellikle bu kesimdeki yüksek işsizliğin, hükümete yönelik bir tepkiye dönüşmesinin sonucu olabilir.

MARMARA’DA EVET: ‘Hayır’ oylarının en yüksek olduğu bölgeler Batı Anadolu, Akdeniz, Ortadoğu Anadolu olarak tespit edilmektedir. Buna karşılık, ‘evet’oylarının yüksek olduğu bölgeler Batı Marmara, Batı Karadeniz, Güneydoğu Anadolu ve Kuzeydoğu Anadolu olarak ortaya çıkmaktadır.

‘ABBAS YOLCU’

Araştırma sonuçlarını AKŞAM’a değerlendiren CHP Genel Başkan Yardımcısı Umut Oran,  şunları söyledi: ‘Ben de aylardır geziyorum, sahadayım. Toplam 18 ile gittim. İstanbul ve Ankara’da ise ayrı çalışma yapıyorum. Halk artık bizim yakamıza, ‘bizi kurtarın’ diye yapışıyor. Halk borç batağında. Çiftçinin tarlası hacizli. Başbakan koyun pazarlığı yapar gibi evet sözü istiyor. Olmazsa tehdit ediyor. Neden yapıyor. Çünkü ‘hayır’ tablosunu O da görmeye başladı. Ama korkunun ecele faydası yok, yani ‘Abbas yolcu’.